Reguła Autorytetu (inaczej Zasada Eksperta) - kiedy człowiek odbiera drugą osobę jako autorytet w określonej dziedzinie, jego umysł nie podważa wyrażanych przez nią opinii. Brak krytycznego podejścia powoduje podążanie za jej opiniami, a za tym realizowanie sugerowanych przez nią zachowań i sposobów myślenia. W efekcie propozycje i sugestie osoby odbieranej jako autorytet często są przyjmowane bezkrytycznie. To mechanizm zaklasyfikowany do grupy automatyzmów, czyli automatycznych reakcji umysłu.
Czym uruchamiany jest mechanizm Reguły Autorytetu? Postawą, która kojarzy się z osobą mądrą i znającą się na określonej dziedzinie. Może to być używanie fachowego słownictwa, posiadanie tytułu naukowego, realizowanie funkcji wskazującej fachowość (nauczyciel, wykładowca uczelni wyższej, lekarz, mechanik, itp.), a nawet tylko posiadanie ubioru sugerującego bycie ekspertem tj. biały lekarski kitel, specjalistyczny strój innych profesji, czy gadżety typowe dla ekspertów.
1. Najsłynniejszą w świecie psychologii ilustracją działania Zasady Autorytetu jest eksperyment prof. Stanleya Milgrama, w którym podstawiony "naukowiec" ubrany w biały kitel, posiadający wyposażenie typowe dla naukowego badacza, był w stanie wpłynąć na uczestników tak, że razili oni inne osoby prądem o śmiertelnym napięciu (oczywiście nikt nie był rażony prądem, lecz osoby poddane eksperymentowi o tym nie wiedziały) opis eksperymentu. 2. Bardzo interesującą ilustracją efektu Reguły Autorytetu były wyniki eksperymentu, który w roku 1966 przeprowadził prof. Charles K. Hofling, profesor psychiatrii Saint Louis University. W szpitalu poddano eksperymentowi zachowanie 22 pielęgniarek. Dzwonił do nich mężczyzna, który przedstawiał się jako dr Smith i prosił o podanie konkretnemu pacjentowi 20 mg leku o nazwie "Astroten", dodając, że wypisze niezbędne dokumenty, gdy tylko dotrze do szpitala.
Sytuacja była zaaranżowana w taki sposób, by nie było żadnej racjonalnej przesłanki do podania przez pielęgniarkę pacjentowi danego leku, poza autorytetem doktora. Dyspozycję wydawał lekarz, którego pielęgniarki nie znały i nigdy wcześniej nie widziały (wystarczyć musiał wyłącznie autorytet jego tytułu naukowego). Dyspozycję wydawał przez telefon, co było niezgodne z procedurami szpitala. Lek ten był fikcyjny, czyli z pewnością pielęgniarkom nieznany. Wstawiono go do szafki z lekami, a na etykiecie umieszczono wyraźny napis, że maksymalna dzienna dawka wynosi 10 mg. Doktor prosił o podanie 20 mg, czyli podwójnej dziennej dawki. Leku nie było na szpitalnej liście leków zatwierdzonych do podania na dany dzień. Dokumenty wymagane do sporządzenia przed podaniem leku nie były wykonane. Wszystko przemawiało za tym, że danego leku pielęgniarka nie powinna podać pacjentowi.
Założenia eksperymentu przedstawiono wcześniej grupie 12 pielęgniarek z innego szpitala i 21 studentom wydziału pielęgniarstwa. Poproszono ich o przewidzenie, ile pielęgniarek poda dany lek pacjentowi. 10 pielęgniarek i 21 studentów pielęgniarstwa stwierdziło, że żadna pielęgniarka nie poda pacjentowi tego leku. wyniki eksperymentu w sekcji "Automatyzmy", w rozdziale "Reguła Autorytetu"
Opracował Tomasz Krawczyk na podstawie:
S.Milgram "Behavioral Study of obedience", The Journal of Abnormal and Social Psychology, 67(4), 371-378, 1963
UK Essays "The Obedience To Authority Psychology Essay", 01.01.1970
C.K. Hofling, E.Brotzman, S.Dalrymple, N.Graves, C.M.Pierce An experimental study in nurse-physician relationships, The Journal of Nervous and Mental Disease, August 1966, 143, 2, 171-180
Stanley Milgram (1933-1984) - amerykański profesor psychologii społecznej, pracujący na Yale University, Harvard University i New York University. Szkołę średnią ukończył razem z przyszłym psychologiem społecznym Philipem Zimbardo. Był absolwentem Queens College (City University of New York). W trakcie studiów na Harvard University uczył się pod okiem m.in. Solomona Ascha.
/ Wikipedia /
Charles K.Hofling (1920-1980)- profesor psychiatrii Saint Louis University, wykładowca Graduate School Arts and Sciences, pracujący jako psychiatra w Cincinnati General Hospital, Menninger Clinic i Fellow May Institute Medical Research.